Հարկվող և չհարկվող եկամուտներ

Եկամուտների հայտարարագրումը կարևոր գործընթաց է, որը նպաստում է հարկային թափանցիկությանը և օրենքի պահպանմանը։ Յուրաքանչյուր քաղաքաց համար օգտակար կլինի իմանալ, թե որ եկամուտներն են հարկման ենթակա, իսկ որոնք՝ ոչ, որպեսզի խուսափի հնարավոր տուգանքներից և ֆինանսական ռիսկերից։ Օրինակ, աշխատավարձը, վարձակալության եկամուտը և ծառայություններից ստացված վճարները հարկվում են, մինչդեռ որոշ փոխհատուցումներ կամ նվիրատվություններ կարող են լինել ազատ հարկից։ Ճիշտ հայտարարագրումը թույլ է տալիս վերահսկել պարտավորությունները և ապահովել, որ վճարվող հարկերը համապատասխանեն օրենքի պահանջներին։ Տեղեկացված լինելը պաշտպանում է անհատներին անսպասելի ֆինանսական խնդիրներից։

Ֆիզիկական անձի հարկվող եկամուտը որոշվում է որպես հաշվետու ժամանակաշրջանում ցանկացած հիմքով ստացված եկամուտների (այդ թվում ՝ բնամթերային ձևով) և նվազեցվող (չհարկվող) եկամուտների դրական տարբերություն: Ֆիզիկական անձն եկամուտները կարող է ստանալ՝ 

→ ՀՀ աղբյուրներից
→ ՀՀ-ից դուրս գտնվող աղբյուրներից:

Ռեզիդենտ ֆիզիկական անձի դեպքում ՝ հարկվող եկամուտը ձևավորվում է ՀՀ-ում և ՀՀ-ից դուրս գտնվող աղբյուրներից ստացվող եկամուտներից: Ոչ ռեզիդենտ ֆիզիկական անձի դեպքում ՝ հարկվող եկամուտը ձևավորվում է բացառապես ՀՀ աղբյուրներից ստացվող եկամուտներից:

ՀՀ աղբյուրների թվին են դասվում ՝ 

→ Աշխատավարձը, 

→ Քաղաքացիաիրավական պայմանագրի շրջանակներում ծառայության մատուցումից կամ աշխատանքի կատարումից ստացվող եկամուտը,

 → Ռոյալթին, 

→ Շահաբաժինը,

→ Տոկոսը, 

→ Վարձակալական վճարը,

Ֆիզիկական անձի նվազեցվող եկամուտներ են համարվում այն եկամուտները, որոնք ենթակա չեն հարկման ՀՀ-ում եկամտային հարկով: 

Չհարկվող (նվազեցվող) եկամուտների թվին են դասվում ՝ 

→ Նպաստները, կենսաթոշակները. 

→ Ապահովագրական հատուցումները, բանկերի կամ վարկային կազմակերպությունների միջոցով՝ ապահովագրական հատուցումների հաշվին ստացված գումարները. 

→ Պետական բյուջեից ստացվող կուտակային հատկացումների լրացուցիչ միջոցները, կուտակային հատկացումների կառավարման հաշվին ստացվող եկամուտները (տոկոսները).

 → Զինծառայողների բնամթերային եկամուտները և պարտադիր ժամկետային զինծառայողների դրամական ապահովությունը, զոհված և հաշմանդամ զինծառայողների համար միանվագ վճարները. 

→ Սոցիալական օժանդակությունները, ալիմենտները, դոնորությունից եկամուտները. 

→ Աշխատողներին տրվող փոխհատուցման վճարները. 

→ Ժառանգությամբ և (կամ) նվիրատվությամբ ստացվող գույքը և դրամական միջոցները. 

→ Ոչ առևտրային կազմակերպություններից անհատույց ստացվող ակտիվները, աշխատանքները, ծառայությունները.

→ ՀՀ պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմիններից, օտարերկրյա պետություններից և միջազգային կազմակերպություններից անհատույց ստացվող եկամուտները. 

→ Սեփականության իրավունքով իրենց պատկանող գույքի օտարումից անհատ ձեռնարկատեր և նոտար չհանդիսացող ֆիզիկական անձանցից ստացվող եկամուտները. 

→ Կրթաթոշակները, վնասի փոխհատուցումները, վարկերը և փոխառությունները. 

→ Աշխատողի կամ աշխատողի ընտանիքի անդամի մահվան դեպքում միանվագ օգնությունը. 

→ ՀՀ հավաքականի կազմում ստացվող մրցանակները. 

→ Շահումները, մրցանակները, պարգևները. 

→ Ավանդների հատուցումը երաշխավորող հիմնադրամից ստացվող ավանդի հատուցումը. 

→ ԽՍՀՄ խնայբանկում և ՀԽՍՀ բանկում ներդրած դրամական ավանդների փոխհատուցումը. 

→ Հանրության գերակա շահերի ապահովման նպատակով վերցված գույքի դիմաց ստացվող եկամուտները. 

→ Առողջության ապահովագրավճարները. 

→ Միասնական հաշվից վերադարձման ենթակա գումարների նկատմամբ հաշվեգրվող տույժերը. 

→ Մեկ մարդատար տաքսի ավտոմոբիլով փոխադրումներ իրականացնելու գործունեությունից ստացվող եկամուտները.

→ Ինքնավար էներգաարտադրողի ստացվող փոխհատուցումները. 

→ Գյուղարտադրանքի օտարումից ստացվող եկամուտները.

→ Արժեթղթերից եկամուտները. 

→ Հատուցման հիմնադրամից ստացվող հատուցումները. 

→ Հողամասի օտարումից եկամուտները. 

→ Ոսկու շուկաներում վաճառված թանկարժեք մետաղների և քարերի վաճառքից եկամուտները. 

→ Վարկի գումարների ներման արդյունքում ստացվող եկամուտները.

→ Թրեյդ-ին առևտրի շրջանակներում ավտոտրանսպորտային միջոցի օտարումից եկամուտները. 

→ Գույքի օտարումից բանկերից և վարկային կազմակերպություններից ստացվող եկամուտները։

Եթե ցանկանում եք խուսափել հարկային ռիսկերից, ճիշտ հաշվարկել Ձեր եկամուտները և օգտագործել հասանելի հարկային արտոնությունները, ապա Team2b ընկերության փորձառու մասնագետները պատրաստ են աջակցել Ձեզ եկամուտների հայտարարագրման, հարկային հաշվառման և այլ ֆինանսական հարցերում՝ տրամադրելով մասնագիտական խորհրդատվություն և գործնական լուծումներ։ Դիմե՛ք մեզ՝ ստանալու որակյալ աջակցություն, խնայելու ժամանակ և վստահ լինելու, որ Ձեր հարկային պարտավորությունները կատարվում են օրենքի պահանջներին համապատասխան։

Հղում

Վրեժ Սիրունյան

Հաշվապահական թիմի ղեկավար Team2B ընկերությունում

10 տարի և ավել մասնագիտական փորձ, մասնագիտացած է պետական և համայնքային կազմակերպությունների հաշվապահական հաշվառմամբ: